Kişisel Görüş ve Yorumları

LÜTFEN ZAMAN AYIRIP OKUYUNUZ!

Türk Lirası döviz (dolar- euro) karşısında değer kaybetti, kaybediyor, böyle giderse daha da kaybedecek gibi. Fakat bu sadece basit bir değer kaybı olmasının, grafiklere yansıyan iniş- çıkış oklarının ve bu platformda yapılan ‘'şimdi inecek, yok yarın çıkacak'' tartışmalarının yanı sıra günlük hayatımızı da yakından ilgilendiren bir gelişme. Şayet işler böyle gitmeye devam ederse, çok büyük bir fakirleşme bizi- hepimizi bekliyor.
Bütün bunlar paramızın değer kaybından kaynaklanıyor. Peki ya itibar kaybı?

Para hayatımızda üç temel işe yarıyor:
1- Alım- satım aracı olarak
Türkiye'de alım satım aracı olarak doların önemi büyük. İthalata bağlı bir ekonomi olduğumuz için fiyatlarımız döviz bazlı.
2- Kıymet ölçme aracı olarak
Bir kıymet ölçmek için de döviz (dolar- euro) sık kullanılan bir para (mesela aldığımız bir şey için, kaç dolar ediyor sorusu sormak ya da aynısı xxx ülkesinde şu kadar euro demek).
3- Bir kıymeti saklama aracı olarak
Bir kıymeti saklamak için eskiler altın alırdı, şimdi yatırım araçları çok çeşitlendi ama maalesef Türk Lirası bu araçların içinde yer almıyor.

Sonuç olarak bugün geldiğimiz noktada paramız, 3 temel işlevini yerine getiremez durumda.
Bu durumda neler olabilir? İki yol var önümüzde:
1- Dolarizasyon
Bugüne kadar pek çok ülke parası, temel işlerini yapamaz hale geldiler. Bu duruma düşen ülkenlerde ulusal para yerine dolar kullanılmaya başlandı. Bunu adı dolarizasyon işte.
2- Kısmi dolarizasyon
Bir ülkede yaşayan kişi ve kurumların yüksek enflasyondan kendilerini korumak için başvurdukları bir yöntem olan kısmi dolarizasyon; ödeme yaparken, tasarrufların değerlendirilmesinde, fiyatlandırmada ve daha pek çok işlemde doların tercih edilmesi ile ortaya çıkıyor.

Türkiye gibi enflasyonun yüksek olduğu ekonomilerde kısmi dolarizasyon çok ciddi tehlikeler barındırıyor. Tasarruf yapmak yerine ‘dışardan getir- içerde sat' yöntemiyle yürüyen ülkemiz ekonomisinin, dış borçlanmaya mecbur kalması da kısmi dolarizasyonu hızlandırıyor.

Artan dolarizasyon/kısmi dolarizasyon sonucunda ekonomideki kırılganlık yükseliyor. Kur hareketlerinin hayata ve ekonomiye etkisi artarak büyüyor. Bir kere dolarize olmuş ekonomide, artık dış borçların ödenmesi giderek zorlaşıyor. Piyasada para azalıyor, piyasa sıkışıyor. Sıkışan piyasada akıl almaz değişimler, iniş- çıkışlar yaşanıyor. Paramızdaki günlük iniş- çıkışların sebebi de bu.

Bu dengesizliğe bir kere düşen ekonomi, kamuda da açık verilmesine neden oluyor ve ülke bütçesine ağır yükler getiriyor. Bütçe dediğimiz basitçe, bizim vergi gelirlemizle oluşan ve halkın temel ihtiyaçlarının karşılanması için harcanan para aslında. Fakat finans ve finans- dışı kurumların zararları bütçeden karşılandıkça, devletin aslî görevi olan sağlık, eğitim, ulaşım, altyapı hizmetleri gibi harcamalar kısılıyor ya da aksıyor. (Ama diyanete hep para bulunuyor nasıl oluyorsa)

Bununla da bitmiyor, dolar borcu olan özel sektör, dolar dalgalandıkça zarar ediyor, üretime ve istihdama yönelik sektörler batmaya başlıyor. Bu batmaları engellemek için bütçe devreye giriyor ve geçici rahatlama sağlanıyor. Ama sadece geçici…

Sonuç olarak, her zamanki gibi olan devletin sırtını döndüğü ve bütçeden zırnık koklatmadığı küçük üretici, küçük çiftçi, işçi ve sabit gelirliye oluyor.

(Küçük bir not: Bu durumda olan insanların 3- 5 kuruşlarını dolara yatırmasına ve parasının erimesine karşı önlem almasına, vatan- millet sömürüsüyle saldıranlar da, bütçeyi hortumlayan özel sektör kadar ikiyüzlü davranıyorlar, çünkü hiçbir zaman asıl sorumlunun yakasına yapışacak cesaretleri yok. )

Biz bu filmi ilk kez izlemiyoruz. Yaşı tutmayanlar belki hatırlamaz ama yakın zamanlara bakarsak
1994,
1998,
2001,
2008,
2018.
Sonuç olarak kendimize soruyoruz: Paramızın değerini ve itibarını nasıl yükseltebiliriz?

Çare çok basit aslında:
- Ekonominiz güçlü olacak
- Ekonominiz istikrarlı olacak
- Hukuk devleti olacaksınız
- Demokrasiyi tüm kurallarıyla hayata geçireceksiniz
Aksi takdirde bu dolar bugün iner yarın çıkar abilerim, ablalarım. Biz de buralarda inecek mi çıkacak mı diye zaman öldürürüz.

DOLAR KURUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Öncelikle dolar kurunu etkileyen faktörleri genel olarak sıralayalım. Bu faktörlerin doların değeri üzerindeki etkisini rakamsal olarak ölçmek kolay değildir. Ancak bu olaylara göre analiz yapmak ve doların değerindeki değişmelerin nedenini ve eğilimini hesaplamak veya tahmin etmek mümkündür.

1- Türkiye'de faiz oranları yükseliyorsa TL değerlenir. (dolar kuru düşer)

2- Özellikle ABD'de ve diğer yabancı ülkelerde faiz oranları yükselirse TL değeri düşer. (dolar kuru artar)

3- Türkiye'de yüksek enflasyon beklentisi TL'nin değerinin düşmesine neden olur. (yani dolar değerlenir. )

4- Türkiye'de ihracatın artacağı beklentisi TL üzerinde olumlu etki yapar ve TL değerlenir.

5- Türkiye'de ithalatın artması veya artacağı beklentisi TL üzerinde olumsuz etki yapar ve TL'nin değeri düşer. (dolar kuru artar)

6- Türkiye ekonomisinde üretkenliğin artması TL üzerinde olumlu etki yapar ve TL değerlenir.

7- Uluslararası piyasalarda dalgalanma dolar kuru üzerinde olumsuz etki yapar. Doların dünyadaki değeri düşer.

8- Türkiye'de ekonomik, siyasa ve sosyal belirsizliklerin artması halinde dolara olan talep artar ve doların değeri yükselir. (TL'nin değeri düşer)

9- Türkiye'de dış borçların faizlerinin ödendiği dönemlerde kurlar hareketlenir ve doların değeri artar.

10- Türkiye'de dolar kurunun artacağı beklentisi şiddetli ve sürekli ise dövize talep artar ve doların değeri yükselir.

11- Hazine yüklü borçlanma ihalesi yaptığında yani likidite sıkışıklığında kurlar gevşer. Doların değeri düşer.

12- Hazinenin borçlanma senetleri itfasında kurlar yükselir. Doların değeri artar.

13- Hazine borçlanma ihalelerinde beklenenden çok satış olması kurların gevşetir yani dolar kuru düşer. Beklenenden az satış olursa kurlar artar yani doların değeri yükselir.

14- Merkez Bankası'nın dolar alması doların değerini yükseltir. Satması doların değerini azaltır.

15- Maaş ve vergi ödemelerinde kurlar gevşer.

DOLAR DEĞERİNİN HESABI

TL değeri şu üç esas etkene göre oluşur:

1- Türkiye'deki enflasyon oranı ile ABD'nin enflasyon oranı arasındaki fark

2- Türkiye'deki faiz oranları ile ABD'de deki faiz oranları arasındaki fark

3- O ülkenin döviz kazancı ve döviz girişi ile döviz ödemeleri ve döviz çıkışı arasındaki fark

Enflasyon hesabına göre doların değerini şu şekilde hesaplıyoruz. Doların değerindeki değişme ABD ile Türkiye enflasyon farkına eşit olmalıdır.

OLAYLAR VE MAKRO ETKİLER

1- Türkiye bütçe açığı verirse doların değeri artar.

2- Türkiye'de işsizlik artarsa doların değeri yükselir.

3- Türkiye'de büyüme oranı yükselirse doların değeri düşer.

4- Türkiye'de enflasyon oranı arttıkça reel faiz oranı düşeceğinden TL'nin değeri azalır yani doların değeri artar.

5- ABD dışındaki bölgelerde savaş, gerginlik, huzursuzluk doların küresel olarak güçlenmesine neden olur bu da TL'nin değerinin düşmesi demektir.

6- Petrol fiyatlarının artması avro ve diğer yabancı paraların değerinin dolar karşısında düşmesine neden olur.

7- ABD'nin dış ticaret açığının artması doların değerini olumsuz yönde etkiler.

9- Avrupa Merkez Bankası'nın faiz oranlarını yükseltmesi, yüksekte tutması veya düşürmemesi avronun dolar karşısında değer kazanmasına neden olur.

DOLAR FALCILIĞI

Bu kadar olay ve faktörün kurlar üzerindeki etkisi söz konusu iken doların fiyatı ne olacak sorusunun yanıtının her gün vermek dolar kurunun falına bakmak demektir.

Ama bütün bu verileri dikkate alıp döviz kurlarını hesaplamak, tahmin etmek de mümkündür. Buralardan sonuç çıkarmak elbette uzmanlar için olasıdır.

SONUÇ

Doların değerinin düşmesi veya yükselmesine bakarak Türkiye ekonomisinin sağlığını ölçmeyelim. Türkiye ekonomisinin güçlü olup olmaması dış borç düzeyi, döviz kazancının artması, üretim gücüne bağlıdır. Ama doların sürekli dalgalanmasının ekonomiye oldukça zarar vereceğini de unutmayalım.

... farklı kaynaklardan derlemedir ...

Alım/Satım Simülasyon Durumu

Gram Altın:17 Gram altını var

Puan:408,78 Nakit puanı var

T. Puan:51131,3791 Gram & Puan birleşimi

Açıklama: Al/Sat simülasyonu üyelik başlangıcında sistem tarafından verilen puanları kullanarak başarı sıralamanızı yükseltebileceğiniz uygulamadır. Gerçekte herhangi bir maddi kazanç ya da kayıp sağlamaz. Al/Sat simülasyonu altın alış/satışı konusunda siz kullanıcılarımızın hiç bir zarara uğramadan deneyim kazanmanıza aracılık etme amacıyla geliştirilmiştir. Kullanıcıların kendilerini denemek için yaptığı bu işlemlere göre yatırım kararı almamanız konusunda uyarıyoruz.